कृषि प्रक्रिया सहकारी संस्था
· शासन अर्थसहाय्य योजना
राज्यातील शेतकऱ्यांनी उत्पादित केलेल्या कृषि मालाला योग्य भाव मिळावा यासाठी सहकारी तत्वावरील कृषि प्रक्रिया सहकारी संस्थांना शासनाकडून दिनांक 12 ऑक्टोबर 2007 चे शासन निर्णयानुसार 1:9 या प्रमाणात शासकीय भागभांडवल व शासन हमीवर राष्ट्रीय सहकार विकास निगम अथवा इतर वित्तीय संस्थांकडून कर्ज या स्वरुपात अर्थसहाय्य दिले जाते.
· दि.12.10.2007 चे शासन निर्णयाप्रमाणे अर्थसहाय्याचा आकृतीबंध खालीलप्रमाणे आहे-
1
|
संस्थेचे स्वभागभांडवल
|
प्रकल्प किंमतीच्या
|
4 %
|
2
|
राज्य शासनाचे भागभांडवल
|
प्रकल्प किंमतीच्या
|
36%
|
3
|
राज्य शासनाचे हमीवर रासविनि किंवा इतर वित्तीय संस्थेचे कर्ज.
|
प्रकल्प किंमतीच्या
|
60%
|
एकूण प्रकल्प किंमत
|
100%
|
( कमाल रूपये 5.00 कोटी पर्यंत प्रकल्प किंमतीत अर्थसहाय्य )
राज्यातील कृषि प्रक्रिया सहकारी संस्था मुख्यत: काजू , गहू, मका, भात, टोमॅटो, आंबा, द्राक्षे, सोयाबीन, कांदा, फळे व भाजीपाला इ.शेतमालावर प्रक्रिया करतात.
· अर्थसहाय्य प्राप्त राज्यामधील एकूण कृषि प्रक्रिया संस्था - 122
पैकी दि. 31/03/2024 अखेर 11 संस्थांनी अर्थसहाय्य पूर्ण परतफेड केले असून, 111 संस्था अर्थसहाय्य परतफेड करणे बाकी आहेत.
दि. 31/03/2024 मध्ये अर्थसहाय्य परतफेड करणे बाकी असलेल्या 111 कृषि प्रक्रिया संस्थांपैकी चालू संस्था 54, बंद संस्था 18, अवसायनातील संस्था 18, उभारणीखालील संस्था 17, प्रकल्प उभा करण्यात आला नसलेल्या संस्था 1, आणि नोंदणी रद्द संस्था 3 आहेत.
· कृषि प्रक्रिया संस्था नोंदणीपूर्व मान्यतेचे अधिकार
प्रकल्प किंमत
|
निबंधक
|
रु.10.00 लाख पर्यंत
|
जिल्हा उपनिबंधक सहकारी संस्था.
|
रु.25.00 लाख पर्यंत
|
विभागीय सहनिबंधक सहकारी संस्था
|
रु.25.00 ते 100.00 लाख पर्यंत
|
पणन संचालक,म.रा.पुणे
|
रु.100 लाखापेक्षा जास्त
|
मा.सहकार आयुक्त व निबंधक, सहकारी संस्था, म. रा.पुणे
|
कृषि प्रक्रिया सहकारी संस्थाच्या अर्थसहाय्य वसुली बाबत.
राज्यात राष्ट्रीय सहकारी विकास निगमच्या अर्थसहाय्याने 122 संस्थांना अर्थसहाय मंजूर व वितरीत झाले आहे. पैकी 11 कृषि प्रक्रिया संस्थांनी अर्थसहाय्याची पूर्ण परतफेड केली आहे. माहे मार्च 2024 अखेर 111 कृषि प्रक्रिया संस्थांना अर्थसहाय्य परतफेड करणे बाकी आहे. सदर संस्थांना दि.31/03/2024 अखेर रासविनि कर्ज रूपये 24982.21 लाख, रासविनि भा.भा रूपये 9657.24 लाख व शा.भा.(कोल्हे कमिटी) रूपये 4198.11 लाख असे एकूण रुपये 38837.56 लाख इतके अर्थसहाय वितरीत केलेले आहे. तसेच दि.31/03/2024 अखेर वसूल पात्र रक्कम रासविनि कर्ज रूपये 19531.86 लाख, रासविनि भा.भा रूपये 6976.87 लाख व शा.भा. (कोल्हे कमिटी) रूपये 2148.87 लाख असे एकूण रुपये 28657.60 लाख इतके अर्थसहाय्य वसूल करावयाचे असून त्यापैकी दि.31/03/2024 अखेर प्रत्यक्ष वसुल रक्कम रासविनि कर्ज रूपये 1244.06 लाख, रासविनि भा.भा रूपये 50.33 लाख व शा.भा.(कोल्हे कमिटी) रूपये 123.80 लाख असे एकूण रुपये 1418.19 लाख इतकी रक्कम वसूल झालेली आहे.
दि. 31/03/2024 अखेर अर्थसहाय्य परतफेड करणे बाकी असलेल्या कृषि प्रक्रिया संस्थांचा तपशिल (रुपये लाखात)
एकूण संस्था
|
111
|
रासविनि कर्ज
|
24982.21
|
रासविनि भागभांडवल
|
9657.24
|
शासकीय भागभांडवल
|
4198.11
|
एकूण रुपये
|
38837.56
|
{ · दि. 31/03/2024 अखेर अर्थसहाय्य वसुलीचा तपशिल (रुपये लाखात)
अ.क्रं.
|
तपशिल
|
वसुल करावयाची रक्कम (थकित रक्कम)
|
प्रत्यक्ष वसुल झालेली रक्कम
|
1
|
रासविनि कर्ज
|
20775.42
|
1244.06
|
2
|
रासविनि भागभांडवल
|
7027.20
|
50.33
|
3
|
शासकीय भागभांडवल
|
2272.67
|
123.80
|
एकूण
|
30075.32
|
1418.19
|
4
|
व्याज
|
23534.35
|
638.72
|
|
एकूण
|
53609.67
|
2056.91
|
शासन अर्थसहाय्य प्राप्त 122 कृषि प्रक्रिया संस्थांपैकी 11 संस्थांनी अर्थसहाय्याची पुर्ण परतफेड केलेली असून ती खालीलप्रमाणे –
अ.क्रं.
|
जिल्हा
|
संस्थेचे नांव
|
पूर्ण भरणा केलेले शासकीय भागभांडवल
|
1
|
कोल्हापूर
|
उमाशंकर सहकारी पशुखाद्य कारखाना मर्या., वाळवे, जि. कोल्हापूर
|
13.80
|
2
|
कोल्हापूर
|
संत गजानन महाराज सहकारी शाबुदाना कारखाना लि.गडहिग्लज
|
11.23
|
3
|
कोल्हापूर
|
शरद शेतीमाल प्रक्रिया सहकारी संस्था मर्या.गडहिंग्लज
|
20.00
|
4
|
रत्नागिरी
|
पाली पंचक्रोशी काजू बी प्रक्रिया सहकारी संस्था मर्या. चरवेली, जि. रत्नागिरी
|
3.56
|
5
|
सोलापूर
|
बसवेश्वर डाळ प्रक्रिया सहकारी संस्था औद्योगिक उत्पादक संस्था मर्या. सोलापूर
|
0.47
(रासविनि भा.भा.)
|
6
|
लातूर
|
महात्मा फुले उस उत्पादक व गुळ खांडसरी सहकारी संस्था मर्या., कामखेडा, जि.लातूर
|
4.34
|
7
|
वाशिम
|
विदर्भ को-ऑप दाल मिल मर्या., अनसिंग, जि. वाशिम
|
12.30
|
8
|
वाशिम
|
व्यंकटेश दालमिल सहकारी संस्था मर्या. मालेगांव
|
3.00
|
9
|
बुलढाणा
|
भारतरत्न डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर सह.कागद कारखाना म.मेहकर, जि. बुलढाणा
|
5.00
|
10
|
यवतमाळ
|
यवतमाळ जिल्हा निलगिरी वृक्ष उत्पादक व प्रक्रिया सह.संस्था म.
जि. यवतमाळ
|
4.30
|
11
|
नागपूर
|
नरेंद्र जिनिंग प्रेसिंग व राईस मिल सहकारी संस्था मर्या. ता.पारशिवनी, जि.नागपूर
|
1.97
|
एकूण
|
79.51
|
अर्थसहाय्य प्राप्त कृषि प्रक्रिया सहकारी संस्थांचा तपशिल
|
मार्च 2024 अखेर
|
अ.क्र.
|
जिल्हा
|
संस्था संख्या
|
चालू
|
बंद
|
अवसायनात
|
उभारणी खाली
|
प्रकल्प उभा करण्यात आला नाही
|
नोंदणी रद्द
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
9
|
10
|
1
|
कोल्हापूर
|
42
|
22
|
6
|
5
|
9
|
0
|
0
|
2
|
सांगली
|
17
|
5
|
4
|
2
|
6
|
0
|
0
|
3
|
रत्नागिरी
|
7
|
6
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
4
|
सिंधुदुर्ग
|
10
|
10
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
5
|
पुणे
|
2
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
6
|
धुळे
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
7
|
अहमदनगर
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
8
|
लातूर
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
9
|
बीड
|
6
|
1
|
1
|
4
|
0
|
0
|
0
|
10
|
धाराशिव / उस्मानाबाद
|
3
|
2
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
11
|
नांदेड
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
12
|
छत्रपती संभाजीनगर / औरंगाबाद
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
13
|
हिंगोली
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
14
|
परभणी
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
15
|
अमरावती
|
5
|
0
|
5
|
0
|
0
|
0
|
0
|
16
|
वाशीम
|
3
|
1
|
0
|
2
|
0
|
0
|
0
|
17
|
अकोला
|
2
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
18
|
नागपूर
|
5
|
3
|
0
|
2
|
0
|
0
|
0
|
19
|
वर्धा
|
2
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
|
एकूण
|
111
|
54
|
18
|
18
|
17
|
1
|
3
|